شقاق چیست؟
شقاق مقعدی یا نام دیگر آن فیشر بیماری است که ناشی از زخم، ترک یا شکاف دهانه مقعد بوده و به دلیل وجود اعصاب فراوان در این ناحیه افراد مبتلا به آن علائم دردناکی را تجربه می کنند. زخم های ناشی از شقاق در مراحل ابتدایی معمولا ۱ ساعت یا کمتر هستند اما همانطور که گفته شد به دلیل وجود اعصاب فراوان در این ناحیه افراد علائم دردناکی را تجربه خواهند کرد.
منبع:
جهان صنعت نیوز
برخی از شایع ترین علائم بیماری شقاق عبارت است از:
- خونریزی از مقعد
- برآمدگی و تورم دهانه یا اطراف مقعد
- زخم و شکاف اشک مانند که گاهی کوچک و گاهی بزرگ هستند
- درد
- سوزش قبل و هنگام اجابت مزاج
علت به وجود آمدن شقاق چیست؟
مقعد و ناحیه رکتوم دارای دو عضله خارجی و داخلی به نام اسفنکتر می باشد که گاهی به دلایل مختلف عضله داخلی دچار فشار قرار گرفته و سبب آسیب دیدگی می شود. آسیب به این عضله یکی از دلایل بروز شقاق است اما به طور کلی شقاق مقعدی به دلایل مختلفی به وجود می آید که نوع آن در اطراف متفاوت است.
به طور کلی اصلی ترین علت بروز شقاق عبارت است از:
- یبوست: یبوست یکی از اصلی ترین عاملان پدید آورنده انواع بیماری های نشیمنگاهی شناخته می شود. فشاری که مدفوع هنگام اجابت مزاج به ناحیه مقعد وارد می کند سبب پدید آمدن انواع زخم های کوچک و بزرگ در اطراف ناحیه مقعد شده و آن را دچار علائمی چون خونریزی درد و… می کند.
- زایمان و بارداری: بارداری و زایمان نیز خانمها را با سنگین شدن وزن رو به رو کرده و سبب وارد شدن فشار زیادی در این ناحیه می گردد.
- رابطه جنسی مقعدی: به طور کلی مقعد یک راه خروجی برای دفع مدفوع بوده و از خاصیت ارتجاعی برخوردار نیست. بنابراین ورود هرگونه شی خارجی به خصوص آلت تناسلی سبب پارگی یا زخم مقعدی می گردد.
- اسهال: همانگونه که یبوست سبب فشار و آسیب به رکتوم و ناحیه مقعد می شود، اسهال نیز می تواند بدن را دچار زخم و شکاف مقعدی نماید.
انواع شقاق
شقاق مقعدی یا فیشر مقعد دارای دو نوع حاد و مزمن است که ممکن است به آنها دچار شوید. علائم این دو نوع معمولا یکسان است اما نحوه درمان و شدت حاد بودن آنها یکی نیست بنابراین:
- شقتاق مزمن: فیشر مزمن معمولا کمتر شیوع داشته اما علائم آن حاد تر می باشد. معمولا افراد مبتلا به این نوع شقاق از یبوست شدید و مزمن رنج برده و همین موضوع می تواند مانع بهبودی آنها گردد. درمان فیشر مزمن به واسطه لیزر امکان پذیر بوده و به هیچ عنوان خود به خود درمان نمی گردد.
- شقاق حاد: شقاق مزمن معمولا خفیف تر بوده و معمولا بین ۴ تا ۶ هفته به واسطه دارو یا خود به خود درمان می گردد. این نوع فیشر بسیار رایج بوده و افراد را تحت تاثیر قرار می دهد.
چه کسانی در معرض بیماری شقاق مقعدی قرار دارند؟
همه افراد جامعه از جمله کودکان در معرض این بیماری قرار دارند. اما بروز شقاق مقعدی در گروه یا قشر خاصی کی دارای بیماری هایی چون یبوست مزمن یا کهولت سن هستند بیشتر بوده و آن ها را درگیر خود میکند.
به طور کلی افراد در معرض این بیماری عبارت اند از:
- خانمهای باردار یا زایمان کرده
- افراد مبتلا به یبوست حاد یا مزمن
- افرادی که از تنگی مقعد رنج می برند
- افراد مسن و بالای ۵۰ سال
شقاق مقعدی چگونه تشخیص داده می شود؟
شقاق مقعدی معمولا با مشاهده یا معاینه پزشک تشخیص داده می شود. اما گاهی میزان شکاف یا زخم ناشی از فیشر قابل تشخیص نبوده و پزشک برای معالجه بهتر نیاز به انجام برخی آزمایش های لازمه دارد.
برخی از این آزمایش ها عبارت اند از:
- آنوسکوپی
- کولونوسکوپی
- بیوپسی
معمولا این آزمایش ها با وارد نمودن یک لوله باریک که دوربین به آن متصل بوده انجام می شود تا درون راست روده را به طور کامل بررسی نماید.
لیزر شقاق مقعدی
از آنجایی که شقاق مقعدی یک بیماری ناحیه نشیمنگاهی می باشد، درمان آن نیز با ریسک بالایی همراه است. لیزر شقاق مقعدی یک روش نوین در مقابل دیگر روشهای درمان این بیماری بوده که بدون استفاده از تیغ جراحی انجام شده و علاوه بر آن از بازگشت دوباره بیماری جلوگیری می نماید. شقاق مقعد به طور کامل انواع آسیب دیدگی های ناشی از انواع شقاق را درمان نموده و از کمترین عوارض و دوره نقاهت برخوردار است.
لیزر یک روش نوین بوده که در سراسر دنیا جایگزین دیگر شیوه های سنتی امکان پذیر است.
مزایای لیزر شقاق
همانطور که گفته شد لیزر یک روش بی خطر، ایمن و بدون درد است که تنها در بیست دقیقه بیماری را به طور کامل درمان می نماید.
برخی از مزایای لیزر شقاق عبارت است از:
- دوره نقاهت کوتاه
- بدون درد و کاملا ایمن
- بدون وارد کردن آسیب به به بافت مقعدی
- هزینه درمان شقاق با لیزر بسیار کم است
- احتمال عود و بازگشت بیماری وجود ندارد
- عدم نیاز به بستری شدن در بیمارستان
- بدون نیاز به بیهوشی
- درمان سرپایی و بدون دخالت تیغ جراحی
درمان شقاق مقعدی
درمان شقاق مقعدی بخصوص در مراحل ابتدایی آن یک امر مهم است که افراد زمان ابتلا به آن باید پیش بگیرند. زیرا بی توجهی به درمان این بیماری سبب عفونت یا آبسه یا حتی مزمن شدن آن می گردد. بنابراین بهتر است که فیشر مقعد در ابتدایی ترین مراحل درمان شود تا از مختل شدن فعالیت های روزانه جلوگیری شود.
درمان فیشر مقعد به روش های مختلف امکان پذیر بوده و می توان شیوه های مختلفی را به کار گرفت.
عمل جراحی
عمل جراحی یک روش درمانی سنتی بوده که با استفاده از تیغ جراحی صورت می گیرد. این روش تقریبا شیوه ای منسوخ بوده که در آن پزشک ناحیه دچار آسیب دیده را برش داده و بخیه می زند. عمل جراحی شقاق همراه با عوارض بسیار بوده و فرد بعد از انجام آن نیاز به دوره نقاهت طولانی مدت خواهد داشت. علاوه بر آن انجام عمل جراحی یک روش بسیار گران می باشد زیرا بیمار می بایست هزینه بیمارستان و بستری را جداگانه پرداخت نماید.
بوتاکس
بوتاکس مقعد نیز از دیگر شیوه های درمان این بیماری بوده که می توان از آن استفاده نمود. پزشک در این شیوه درمان با تزریق ماده ای به نام بوتاکس به ناحیه دچار آسیب آن را بهبود می بخشد. البته باید بدانید این روش دارای عوارضی چون عدم بهبود کامل و بازگشت بیماری وجود دارد که به همین دلیل پزشکان آن را پیشنهاد نمی کنند.
